رادار اف۱۴ قسمت اول:
جنگنده اف۱۴ تامکت برای مقابله با انواع هدف های هوایی ساخته شده بود. زمانی که هیچ هواپیمای شکاری بویی از پردازش های کامپیوتری نبرده بود، جنگنده اف۱۴ به ۱۵ کامپیوتر مجهز بود. در حقیقت جنگنده اف۱۴ از هر نظری خاص و متفاوت است. چرا که اولین هواپیمایی بود که برای سوار کردن رادار آوگ۹ ساخته شده بود.همچنین جنگنده اف۱۴ پیشگام استفاده از رادار پالس داپلر بود.در آن زمان همه هواپیماهای شکاری از رادار های بر پایه پالس استفاده میکردند. رادار های پالس دارای عیب بسیار بزرگی بودند و آن هم خطا دادن آن حین پرواز در مناطق کوهستانی بود. رادار پالس توانایی نشان دادن سرعت تهدید را نداشت و همچنین خلبان برای درگیری با تهدید مورد نظر باید یا خود را با هدف هم ارتفاع میکرد و یا از بالا هدف را بزند. با تولد اف۱۴ و رادار آوگ۹ تمام این عیوب برطرف شد. همچنین تامکت توانایی look down shoot down را نیز دارا بود. یعنی لازم نبود حتما با هدف هم ارتفاع شود. رادار پالس داپلر تامکت توانایی نشان دادن سرعت و همچنین فیلتر کردن هدف های ساکن مثل صخره ها را دارا بود. همچنین رادار تامکت توانایی رهگیری ۴۸ تهدید در حالت جستجوگر رادار و رهگیری ۲۴ هدف در حالت اینترسپت را داراست و از این ۲۴ هدف، ۶ هدف را اولویت بندی و ساقط میکند. تامکت جز اولین جنگنده هایی بود که توانایی دیدن پشت خود را در صفحه TID رادار خود داشت.اما بزرگترین عیب تامکت، راحت شکسته شدن قفل راداری آن در حالت داپلر است به طوری که اگر دشمن با زاویه ۹۰ درجه به سمت رادار جنگنده ما گردش کند، به اصطلاح رادار ما را ناچ کرده و قفل را می شکند. برای همین خلبانان از داپلر برای رهگیری از فاصله های بالای۱۵ مایل استفاده و سپس آن را روی حالت پالس قرار میدهند.

رادار تامکت قسمت دوم:
اف چهارده اولین هواپیمایی بود که برای نصب رادار طراحی و ساخته شد. همانطور که در قسمت اول اشاره کردیم، جنگنده اف۱۴ دارای دو حالت راداری برای جستجو و رهگیری است. امروز میخواهیم درباره مود های راداری اف چهارده در درگیری های هوایی صحبت کنیم:
تامکت دارای رادار بسیار قدرتمندی است. برد رادار تامکت چیزی حدود ۱۱۳ مایل است که متاسفانه برخی فکر میکنند برد رادار تامکت قابلیت تغییر دارد در صورتی که برد رادار تامکت ثابت است ولی در نمایشگر TID میتوان میزان وضوح اهداف را تغییر داد. درگیری های هوایی برای تامکت بر دو قسم است: BVR که مخفف کلمه beoynd visual range هست. زمانی که خلبان نمیتواند با چشمان خود هدف را ببیند، از رادار و نمایشگر TID بهره میگیرد تا با شلیک موشک های راداری مثل فینیکس هدف را ساقط کند، معمولا در فاصله های بالای۱۵ مایل این اتفاق می افتد. حال خلبان میتواند از دو حالت راداری تامکت بهره بگیرد. این دو حالت عبارت است از: TWS و RWS. مورد اولی که مخفف کلمه(track while scanning)هست. دارای برد راداری بیشتری است و خلبان باید برای شلیک فینیکس ها باید مود راداری خود را روی TWS قرار دهد. در این حالت تامکت توانایی اینترسپت ۲۴ هدف را در صفحه TID خود داراست.اما کاربرد مود RWS(research while scanning) چیست؟
در این حالت دهانه صفحه TID شما بزرگتر شده و میتواند هدف های بیشتری را شناسایی کند. تامکت در این مود،توانایی اینترسپت۴۸ هدف را دارد که این مود بیشتر حالت جستجوگر دارد و برای درگیری اصلا مناسب نیست. زمانی که خلبان میخواهد تاکتیکال پرواز کند، برای اینکه برد رادار خود را بیشتر کند، میتواند دیتا لینک خود را با یک آواکس یا ایستگاه راداری و یا جنگنده رهگیر دیگری ست کند.
اما در نهایت صفحه TID زمانی هدف ها را رهگیری میکند، سمت راست و بالای هدف ها، شماره ای قرار میدهد که این شماره، اولویت شلیک موشک های فینیکس است که خلبان میتواند اجازه دهد که خود کامپیوتر اولویت بندی کند ویا اینکه کابین عقب به صورت دستی تارگت ها را اولویت بندی کند

.
رادار تامکت قسمت سوم:

در دو قسمت قبلی مربوط به رادار تامکت درباره تاریخچه و نحوه کارکرد دو حالت بسیار مهم راداری صحبت کردیم.
حال میخواهیم بحث Beoynd visual range را خاتمه دهیم. در تامکت مودTWS برد بیشتری نسبت به مودRWS دارد و معمولا هنگام پرواز تاکتیکال و درگیری های هوایی استفاده میشود. در این مود۲۴ هدف اسکن و از این۲۴ هدف، ۶ هدف اولویت بندی میشوند. اولویت بندی تارگت ها دو حالت دارد. یکی اتوماتیک و دیگری حالت دستی است که ریو با سلیقه خود میتواند تارگت ها را اولویت بندی کند. در صفحه TID هر خط که در دهانهV شکل رادار قرار دارد، نشان دهنده ۲۰ مایل فاصله بشقاب رادار با هدف مورد نظر است. اما بحث اصلی ما درباره انهدام هدف های تکی توسط تامکت است. زمانی که خلبان میخواهد یک هدف را به صورت مخصوص بزند، باید در مود TWS، قفلSTT بگیرد. STTکه مخفف(single target track هست، زمانی استفاده میشود که خلبان میخواهد فقط یک هدف را آن هم به صورت تکی بزند. حال STTدر دو حالت راداری پالس و پالس داپلر برای ریو در دسترس است. زمانی که فاصله خلبان از تارگت چیزی بیشتر از ۳۸ و یا ۴۰ ناتیکال مایل بیشتر باشد، از مود داپلر استفاده میکند چرا که نسبت به حالت پالس برد بیشتری دارد. (و این را توجه داشته باشید که TWS در حالت داپلر کار میکند.) و اگر زیر ۴۰ مایل هواپیما فاصله داشته باشد، خلبان باید رادار را روی حالت پالس قرار دهد و لاکPSTT بگیرد. زمانی که خلبان لاکSTT میگیرد، رادار تمام توان خود را میگذارد تا آن هدف را سرنگون کند. همچنین این حالت از دقت بسیار بالاتری حتی نسبت به TWS دارد. جنگنده تامکت قابلیت درگیری با انواع هدف های هوایی را داراست. اصلا تامکت برای همین ساخته شد تا بتواند از موشک کروز گرفته تا بمب افکن های بزرگ را ساقط کند. خلبان برای اینکه بخواهد زمان اکتیو شدن رادار را تغییر دهد(به هر دلیلی) میتواند تارگت سایز را با هماهنگی ریو تغییر دهد. تارگت سایز تامکت بر سه نوع است: small,normal, large. معیار این سایز ها زمان اکتیو شدن رادار موشک فینیکس است که در هر مورد، در یک فاصله و زمان مشخص فعال میشود.

پ.ن: خلبانان آموزشی این را در نظر داشته باشند که در مود TWS، زمانی که فینیکس توسط رادار تامکت هدایت میشود، هواپیمای دشمن هیچ هشداری توسط ECM و RWR خود نمیگیرد. شاید در آر دبلیو آر خود فقط یک عدد۱۴ ببیند.

رادار تامکت قسمت چهارم:

با سلام به همه همراهان عزیز. در بخش های قبلی رادار تامکت درباره مود درگیری BVR به طور کامل صحبت کردیم. حال امروز میخواهیم مود درگیری(WVR (within visual range را مورد بررسی قرار دهیم. قبل از آن باید بحث تارگت سایز را کاملتر توضیح بدهیم. همانطور که پیش تر اشاره کردیم، تامکت قابلیت درگیری با انواع تهدید های هوایی را داراست. برای همین در رادار آن قابلیت تنظیم تارگت سایز(اندازه تهدید مورد نظر) را دارد. عزیزانی در این باره سوال پرسیده بودند که آیا تنظیمات رادار تامکت و همه این مطالبی که گفته شد را خلبان انجام میدهد؟! در پاسخ باید بگویم که قریب به ۹۹ درصد تنظیمات رادار را کابین عقب یا همان ریو انجام میدهد. البته آن یک درصد هم برای این است که در صفحه HSD خلبان، مودی تحت عنوان مودTID وجود دارد که دقیقا هر آن چیزی که ریو میبیند را خلبان هم میبیند تا هماهنگی برای درگیری ها بهتر صورت گیرد. در تامکت سه نوع تارگت سایز تعریف شده: small,normal, large. تفاوت این سایز ها بر دو قسم هست: اول اندازه و سرعت تهدید و دوم که از همه مهمتر است زمان فعال شدن رادار موشک فونیکس است. هرچه تارگت سایز بزرگتر باشد زمان اکتیو شدن موشک زودتر اتفاق می افتد و هرچه سایز تارگت تعریف شده برای رادار کوچکتر باشد، رادار فونیکس دیرتر فعال میشود. برای هدف گرفتن اهدافی مثل بمب افکن ها از سایز بزرگ و برای هدف قرار دادن جنگنده ها از سایز نرمال و برای زدن موشک های کروز از سایز کوچک استفاده میشود. حال برویم سراغ مود راداریWVR. این مود راداری برای فاصله های زیر ۱۵ ناتیکال مایل به کار میرود که معمولا هدف را میتوان با چشم غیر مسلح هم مشاهده کرد. این مود دارای ۳ شاخه است که هرکدام دارای توضیحات جداگانه ای است. شاخه اول PAL هست. این لغت مخففPilot auto lock on هست که در فاصله های بین ۵ تا ۱۵ ناتیکال مایل میتواند به صورت اتوماتیک عمل لاک را انجام دهد. این مود فقط در تامکت های سری بی و دی موجود است. اما شاخه بعدی،VSL است. این مود خود داری دو بخش است: VSL low و VSL HIGH. تفاوت این دو بخش، میزان برد اسکن سنسور هاد(HUD)است. به طوری که در حالتlow ، سنسور اسکن کننده فقط مرکز هاد را اسکن میکند و خلبان باید برای زدن هدف، هواپیما را با تلاش زیاد، با تارگت مورد نظر ست کند و به اصطلاح لید کند(Lead).
پ.ن: لید کردن به معنای کشیدن زیاد استیک و وارد کردن شتاب جی مضاعف برای کنترل هواپیما در موقعیت های مختلف است.

با سلام و عرض ادب خدمت دوستان و اساتید.
ضمن تشکر از مطالب مفیدتان آیا رادار تامکت های فعالمان قابل تغییر به رادارهای جدید با المانهای بالای 1000تا هستند؟ چون با توجه به توانایی ساخت این گونه رادارها در ایران و فضای کافی دماغه تامکت باید این کار امکان پذیر باشد البته نمیدونم ایا میشه با رایانه های تامکت لینک بشود یا باید آنها هم تعویض و برنامه نویسی مجدد گردد.
اگر دوستان نظری دارند لطفا ارایه کنند.ممنون

هر تغیری در المان های رادار باید بازنویسی نرم افزاری شود که منجر به تغیراتی در برد رادار و کشف رادار و رهگیری رادار و عوامل مرتبط میشود

هر تغیری در المان های رادار باید بازنویسی نرم افزاری شود که منجر به تغیراتی در برد رادار و کشف رادار و رهگیری رادار و عوامل مرتبط میشود



ممنون. ایا اصلا صحیح هست که ارتقای سنگین اویونیک و نرم افزاری و بالطبع تغییر کامپوترها را روی تامکت داشته باشیم. چون با موشکهای موجود فعلی همین رادار بهترین برازش را دارد. مگر اینکه بخواهیم ماموریت های جدیدی برای تامکت تعریف کنیم و یا با سلاحهای متفاوتی هماهنگش کنیم. مثلا pl12 چینی یا موشکهای سری ارچر روسی البته به نظر میرسه که الان تامکتها برای ماموریت هوا به زمین هم استفاده میشوند برای همین حتما اویونیک تغییر کرده یک صحبتهایی هم از نصب رادار ملی روی آنها بود که نمیدونم تا کجاها رسیده چون بنا به گزارش برخی از سایتهای داخلی هدف افزایش برد کشف و رهگیری و تفکیک اهداف نزدیک و ردگیری زاویه ای بوده البته به نظر من تغییر رادار نیست بلکه ارتقای همون رادار AWG-9با تغییر ترانزیستورها و برخی قطعات دیگر باید باشد. به هر حال انشاالله که همشون تجهیز شده باشند.

برنامه هایی که برای تامکت نوشته شده نسبتا کد هایی قدیمی هستند. اگر بخوام درباره رادار های تامکت ایرانی صحبت بکنم باید بگم که مسلما این رادار برتری های سری بعدی مثل سری بی رو نداره حالا میگید چرا؟!. بزارید مثالی بزنم... وقتی خلبانان نیروی دریایی آمریکا با تامکت هایی میپریدند که مجهز به مود راداری PAL بودن در صورتی که تامکت های ایرانی از این نعمت بی بهره هستند. مورد بعدی آپدیت نبودن رادار با اسکوپ های راداری هست. برای تغییر باید لینک ها و کد ها اصلاح و یا بازنویسی بشن. ولی مشکل صرفا آوگ ۹ نیست. تامکت های ما نیاز به پاد دارن مثل امثال لانترن که هم بمب لیزری و سایر بمب ها قابلیت رهاسازیش باشه و هم تامکت ها بتونن توی شب ارتفاع پایین بپرن. که این مورد هم نیازمند اصلاح سازی کابل های اتصال پاد با کابین ریو و خلبان رو داره. ولی ابتدایی ترین مورد که قبل از اینها باید بهش رسیدگی بشه، نصب TWT هست چرا که خیلی از تامکت های ما سر همین قطعه رادار ندارن و عملا بدرد نبرد نمیخورن(اصلا تامکت با رادارش تامکته).